Nhất Thiết Duy Tâm Tạo Vạn Pháp Duy Thức

Nhất Thiết Duy Tâm Tạo Vạn Pháp Duy Thức

● (Vijnapti-matrata): Thức là nhận biết. Khi vạn vật phản chiếu vào tâm trí ta, thì tính phân biệt, tưởng tượng của tâm đã sẵn sàng để hoạt động ngay; đó gọi là “thức”. Thức chính là bản thể của tâm. Tất cả mọi hiện tượng đều là biến hiện của thức, lìa khỏi thức thì không có gì gọi là thực tại; nói cách khác, chỉ có thức mới thực sự hiện hữu, cho nên gọi là “DUY THỨC”. Học thuyết Duy Thức, khởi thỉ ở Ấn-độ, được gọi là Du Già Hành phái (Yogacara), tức chỉ cho pháp môn tu tập bằng cách thực hành phép quán tưởng. Bồ-tát Thế Thân (thế kỉ thứ 5), sau khi qui hướng về đại thừa, đã tập đại thành các quan điểm then chốt trong Du Già tông (hàm chứa trong các trước thuật của hai vị Bồ-tát Di Lặc và Vô Trước), mà xác lập nên hệ thống triết học Duy Thức. Trong tác phẩm Duy Thức Nhị Thập Tụng, ngài đã chối bỏ sự hiện hữu của thế giới bên ngoài. Mọi hiện tượng, sự vật mà chúng ta cho là có mặt, thật sự là rỗng không, chỉ thuần là ảo ảnh. Sở dĩ chúng ta nhìn thấy chúng như là đang hiện hữu khách quan, là tại vì THỨC của mỗi cá nhân đã tạo ra ảo ảnh về chúng, làm cho chúng ta có ảo giác rằng chúng đang hiện hữu. Như vậy, thế giới hiện tượng chỉ là sản phẩm của THỨC. Từ đó mà từ “DUY THỨC” được xác lập.

● (Vijnapti-matrata): Thức là nhận biết. Khi vạn vật phản chiếu vào tâm trí ta, thì tính phân biệt, tưởng tượng của tâm đã sẵn sàng để hoạt động ngay; đó gọi là “thức”. Thức chính là bản thể của tâm. Tất cả mọi hiện tượng đều là biến hiện của thức, lìa khỏi thức thì không có gì gọi là thực tại; nói cách khác, chỉ có thức mới thực sự hiện hữu, cho nên gọi là “DUY THỨC”. Học thuyết Duy Thức, khởi thỉ ở Ấn-độ, được gọi là Du Già Hành phái (Yogacara), tức chỉ cho pháp môn tu tập bằng cách thực hành phép quán tưởng. Bồ-tát Thế Thân (thế kỉ thứ 5), sau khi qui hướng về đại thừa, đã tập đại thành các quan điểm then chốt trong Du Già tông (hàm chứa trong các trước thuật của hai vị Bồ-tát Di Lặc và Vô Trước), mà xác lập nên hệ thống triết học Duy Thức. Trong tác phẩm Duy Thức Nhị Thập Tụng, ngài đã chối bỏ sự hiện hữu của thế giới bên ngoài. Mọi hiện tượng, sự vật mà chúng ta cho là có mặt, thật sự là rỗng không, chỉ thuần là ảo ảnh. Sở dĩ chúng ta nhìn thấy chúng như là đang hiện hữu khách quan, là tại vì THỨC của mỗi cá nhân đã tạo ra ảo ảnh về chúng, làm cho chúng ta có ảo giác rằng chúng đang hiện hữu. Như vậy, thế giới hiện tượng chỉ là sản phẩm của THỨC. Từ đó mà từ “DUY THỨC” được xác lập.

Ví dụ thực tế về tư duy thiết kế

Tư duy thiết kế không chỉ là lý thuyết suông, nó đã được chứng minh hiệu quả qua nhiều ứng dụng thực tế. Hãy cùng khám phá một số câu chuyện thành công, nơi tư duy thiết kế đã tạo nên những đột phá và thay đổi tích cực.

American Family Insurance, một công ty cung cấp bảo hiểm nhân thọ, doanh nghiệp, ô tô và nhà ở, đã hợp tác với công ty thiết kế IDEO với mục tiêu mang lại sự đổi mới để hỗ trợ các gia đình lao động.

Giai đoạn 1 & 2: Đồng cảm và Xác định

American Family ban đầu cho rằng khách hàng của họ có thể hưởng lợi từ các công cụ lập ngân sách. Tuy nhiên, thông qua nghiên cứu trong Giai đoạn Thấu cảm, IDEO đã phát hiện ra rằng thực tế, mọi người cần một cách để tích lũy tiền tiết kiệm để đối phó với những nhu cầu không lường trước được.

IDEO phát hiện rằng nhiều người đã lên kế hoạch ngân sách rất chi tiết, do đó, các công cụ lập ngân sách trở nên dư thừa. Tuy nhiên, họ đang sống chỉ vừa đủ với thu nhập của mình, và những chi phí bất ngờ như khám bệnh hay mua sắm thêm đồ đạc cho con có thể khiến ngân sách bị lệch. Người dùng không muốn vay nợ mà muốn tìm thêm công việc để có một khoản dự phòng.

Giai đoạn 3 & 4: Lên ý tưởng và thử nghiệm

Dựa trên những phát hiện này, IDEO đã phát triển Moonrise – một ứng dụng giúp kết nối người dùng với các công việc làm thêm giờ để tăng thu nhập.  Nhiều doanh nghiệp cần lao động thời vụ, nhưng các công ty cung ứng lao động thường yêu cầu nhân viên cố định. Moonrise giải quyết vấn đề này bằng cách cung cấp một nền tảng cho phép người dùng đã có công việc toàn thời gian tìm kiếm việc làm ngắn hạn qua hệ thống tin nhắn đơn giản. Nhà tuyển dụng đăng ca làm việc, và người lao động sẽ được trả lương ngay sau khi hoàn thành.

Để đảm bảo sự thành công của ứng dụng Moonrise, IDEO đã tổ chức kiểm tra với 11 người dùng, 6 nhà tuyển dụng, và một đội ngũ lập trình viên cùng làm việc trong một tuần để tối ưu hóa nền tảng.

Nhờ thành công từ lần kiểm tra này, American Family Insurance hiện đã sở hữu startup Moonrise. Ra mắt tại Chicago năm 2018, Moonrise nhanh chóng mở rộng ra nhiều bảng khác, và chỉ trong năm 2018, hơn 7.000 ca làm việc đã được hoàn thành với số tiền thu nhập hơn 500.000 USD cho người dùng.

Công cụ quét của GE Healthcare

GE Healthcare sở hữu những công nghệ chẩn đoán hình ảnh tiên tiến, nhưng đối với trẻ em, trải nghiệm này lại không hề dễ chịu.

"Phòng chụp khá tối và đèn huỳnh quang cứ nhấp nháy... Cỗ máy mà tôi đã thiết kế trông giống như một khối gạch có lỗ ở giữa," Doug Dietz, nhà thiết kế làm việc cho GE, chia sẻ. Vậy làm thế nào để cải thiện trải nghiệm?

Hình 5: công cụ chẩn đoán bằng hình ảnh hiện đại của GE Healthcare (Nguồn: Internet)

Giai đoạn 1 & 2: Đồng cảm và Xác định

Đội ngũ tại GE bắt đầu bằng cách quan sát và thấu hiểu cảm giác của trẻ em tại một trung tâm chăm sóc trẻ, đồng thời trò chuyện với các chuyên gia hiểu rõ quá trình mà bệnh nhân nhi khoa phải trải qua. Họ còn mời các chuyên gia từ bảo tàng thiếu nhi và bác sĩ từ hai bệnh viện tham gia. Điều này giúp họ có cái nhìn sâu sắc về những căng thẳng mà trẻ em phải đối mặt khi tiến hành các thủ tục chụp ảnh và cách giảm bớt áp lực này.

Giai đoạn 3, 4 và 5: Lên ý tưởng, Nguyên mẫu và Kiểm tra

Từ những nghiên cứu và chương trình thử nghiệm, phiên bản đầu tiên của dòng máy quét "Adventure Series" thân thiện với trẻ em đã ra đời. Thiết kế mới giúp máy móc trở nên gần gũi với trẻ hơn, giảm bớt sự lo lắng nhờ tạo ra những trải nghiệm khác như Coral City Adventure – nơi trẻ em có thể tưởng tượng mình đang khám phá đại dương, bước vào một chiếc tàu ngầm màu vàng và nghe tiếng đàn hạc trong suốt quá trình chụp.

Nhờ sự thay đổi này, mức độ hài lòng của bệnh nhân đã tăng lên 90%, và trẻ em không còn quá lo sợ trước các buổi chụp hình. Chúng có thể giữ yên trong suốt quá trình, giúp tránh việc phải chụp lại nhiều lần. Điều này cũng giảm nhu cầu về gây mê, giúp các bệnh viện cải thiện hiệu suất vì có thể phục vụ nhiều bệnh nhân hơn mỗi ngày.

Tư duy thiết kế (Design Thinking) đã trở thành một công cụ quan trọng và hiệu quả nhờ việc tập trung vào nhu cầu của người dùng. Trong thời đại mà trải nghiệm khách hàng đóng vai trò quyết định, không chỉ chất lượng sản phẩm hay dịch vụ mà cả cách thương hiệu mang đến cảm giác và tương tác cũng trở thành yếu tố then chốt trong quyết định lựa chọn của khách hàng.

Nhờ tư duy thiết kế, doanh nghiệp có thể khai thác sâu sắc những hiểu biết về người dùng để tạo ra trải nghiệm đột phá, vượt qua mọi mong đợi. Điều này không chỉ giúp xây dựng lòng trung thành mà còn đảm bảo tăng trưởng lợi nhuận và doanh thu bền vững cho doanh nghiệp.

The Thirty Verses of Vasubandhu (Triṁśikāvijñaptikārikāḥ)

Bản Việt dịch Duy thức tam thập tụng của thầy Nhất Hạnh

1.Những biểu tượng ngã, phápTuy hiện hành nhiều cáchĐều do thức chuyển hiệnChuyển hiện nầy có ba:

2.Là dị thục, tư lươngRồi đến biểu biệt cảnhTrước là A lại daDị thục, nhất thiết chủng

3.Không biết được biểu biệtCủa chấp thọ và xứThường tương ưng với xúcTác ý, thọ, tưởng, tư

4.Và thọ là xả thọLại vô phú vô kýXúc, vân vân cũng vậyLưu chuyển như dòng nước

5.Tới La hán thì ngưng.Nương nó khởi duyên nóLà thức tên Mạt naTính chất là tư lượng

6.Cùng với bốn phiền nãoĐều hữu phú, vô ký:Là ngã kiến, ngã siNgã mạn và ngã ái

7.Sinh ở đâu theo đóXúc, vân vân cũng vậyLa hán, diệt tận địnhXuất thế đạo không còn

8.Đó là thức thứ hai.Thứ ba gồm sáu loạiTức là biểu biệt cảnhĐủ thiện, ác, vô ký

9.Tương ưng các tâm sởBiến hành, biệt cảnh, thiện,Phiền não, tùy phiền nãoVà ba loại cảm thọ.

10.Đầu là xúc, vân vânRồi biệt cảnh là dục,Thắng giải, niệm, định, tuệThiện là tín, tàm, quý,

11.Vô tham, hai thứ nữa,Cần, an, bất phóng dật,Hành xả cùng bất hại.Phiền não: tham, sân, si,

12.Lại có mạn, kiến, nghiRồi đến tùy phiền nãoLà phẫn, hận và phú,Não, tật, xan, rồi siểm

13.Cuống, kiêu, hại, vô tàmVô quý rồi hôn trầmTrạo cử và bất tín,Giải đãi, dật, thất niệm,

14.Tán loạn, bất chánh triHối, miên và tầm, từHai thứ, mỗi thứ haiĐó là tùy phiền não.

15.Nương vào thức căn bảnNăm thức tùy duyên hiệnHoặc cùng hoặc không cùngNhư sóng nương vào nước

16.Ý thức thường hiện khởiTrừ ở cõi vô tưởngTrong hai định vô tâmNgủ say và bất tỉnh

17.Thức chuyển hiện làm nênPhân biệt, bị phân biệtDo đó đều là khôngTất cả chỉ là thức

18.Vì thức đủ hạt giốngNên chuyển hiện mọi cáchNhờ sức triển chuyển ấyMọi thứ phân biệt sinh

19.Vì tập khí của nghiệpVà tập khí nhị thủKhi dị thục trước hếtCác dị thục sau sinh.

20.Do chủ thể biến kếCó đối tượng biến kếTự tính biến kế chấpVốn là không thật có.

21.Tự tính y tha khởiDo phân biệt duyên sinhTự tính viên thành thậtLà lìa hẳn tính trước

22.Nên nó cùng y thaKhông khác, không không khácNhư các tính vô thườngKhông này cũng không kia.

23.Từ ba tự tính nàyLập nên ba vô tínhVì thế mật ý nóiMọi pháp đều vô tính

24.Cái đầu là vô tínhVì tự thân là khôngCái nhì là vô tínhVì không tự có được

25.Cái ba là vô tínhVì thắng nghĩa các phápVẫn là tính chân nhưVà thật tính duy biểu

26.Khi còn chưa an trúTrong thể tính duy biểuThì tùy miên nhị thủVẫn chưa thể phục diệt.

27.Dù bảo trú thức tínhNhưng nếu còn đối tượngThì vẫn chưa thật trúVì còn có sở đắc.

28.Nhưng khi nơi đối tượngTrí không thấy sở đắcThì thật trú thức tínhVì nhị thủ đã lìa.

29.Là vô tâm, vô đắcNên là trí xuất thếChuyển đổi được sở yNhờ lìa hai thô trọng.

30.Là cảnh giới vô lậuBất tư nghì, thiện, thườngAn lạc, giải thoát thânẤy pháp Mâu Ni lớn.

此心所遍行、  別境、善、煩惱、隨煩惱、不定,  皆三受相應。

初遍行觸等,  次別境謂欲、勝解、念、定、慧,  所緣事不同。

善謂信、慚、愧、  無貪等三根,勤、安、不放逸、  行捨及不害。

煩惱謂貪、瞋、  癡、慢、疑、惡見。隨煩惱謂忿、  恨、覆、惱、嫉、慳、

放逸及失念、  散亂、不正知。不定謂悔、眠,  尋、伺二各二。

Tư duy sáng tạo là phương pháp giải quyết vấn đề không theo hướng tư duy logic thông thường, nó chính là khả năng giải quyết vấn đề bằng cách tạo ra cái mới, bằng cách thức mới nhưng đạt được kết quả một cách hiệu quả, hoặc khả năng giải quyết vấn đề hiệu quả dựa trên sự phân tích lựa chọn các giải pháp tốt nhất có thể có. Cách giải quyết này thường là mới lạ, đột phá, sáng tạo và hướng đến xu thế tối ưu. Có rất nhiều phương pháp để tăng khả năng sáng tạo. Một trong những cách khá thông dụng và dễ dàng là thông qua những câu đố tư duy sáng tạo.

Và bộ sách Quiz! Tư duy sáng tạo không nhằm mục đích đo lường trí thông minh mà giúp bạn nâng cao một trong chín loại trí thông minh của con người. Hy vọng thông qua cuốn sách này, bạn sẽ thông minh hơn và thành công hơn trong cuộc sống.

- 100 câu hỏi luyện trí thông minh

- 100 câu hỏi đánh thức thiên tài trong bạn

- 100 câu hỏi phá vỡ lối mòn trong suy nghĩ

Mỗi cuốn sách gồm 100 câu hỏi được thiết kế đa dạng, phát triển nhiều loại hình trí thông minh và giúp người đọc nâng cao khả năng sáng tạo thông qua những câu đố hóc búa và thú vị. Đôi khi bạn gặp phải những câu đố có vẻ “chẳng đâu vào đâu” và không có cơ sở nào để giải quyết, đừng chán nản hay bỏ cuộc mà hãy sáng tạo ra đáp án riêng.

Cuối sách là phần đáp án. Hãy nhớ rằng với đề tài sáng tạo, rất nhiều trường hợp sẽ không có đáp án duy nhất và tuyệt đối, vì thế những câu trả lời mà sách đưa ra chỉ là giải pháp tham khảo chứ không mang tính đúng sai tuyệt đối. Mục đích cuối cùng là giải quyết các câu đố để bạn trở nên sáng tạo hơn. Vì vậy, hãy nỗ lực trả lời câu đố chứ đừng vì “bí” quá mà mở ngay đáp án ra xem nhé. Hãy thỏa sức sáng tạo và tận hưởng niềm vui mà cuốn sách mang lại!

Phù hợp trong những chuyến đi chơi cùng bạn bè, gia đình hoặc đơn giản là những tối quay quần cả nhà cùng nhau giải đố.

Thiết kế nhỏ gọn, dễ dàng mang đi. Màu sắc mới mẻ và vô cùng hấp dẫn.